Kanser veya benzeri nedenlerle alınmış memenin yerine yenisinin yapılmasına meme rekonstrüksiyonu denir. Günümüzde hastayı mutlu etme açısından önemi olan ameliyatlar arasında ilk sırayı almaktadır. Gelişen yeni teknik ve teknolojiler sayesinde artık diğer memeye çok benzer rekonstrüksiyonlar yapmak mümkündür. Çoğu hastada memenin çıkartılmasını (mastektomi) takiben hemen rekonstrüksiyon yapılabilir. İki ameliyatın aynı seansta yapılması hem hastanın bir ameliyat eksik olmasını sağlar, hem de alınan meme dokusunun yeri boş kalmayacağından psikolojik olarak da hastaya destek olur. Bu hastalarda “postmastektomi depresyon” denilen, meme alınmasını takiben gelişen depresyona da daha az rastlanır.
Mastektomi sonrasında yapılan meme ameliyatı basit bir girişim değildir. Çeşitli seçenekler vardır; hangi yöntemin uygulanacağına plastik cerrah ve hasta birlikte karar verir.
Bu Ameliyat Kimler İçin Uygundur ?
Mastektomi yapılan hastaların büyük bir çoğunluğunda bu ameliyat için tıbbi engel yoktur, birçoğunda da mastektomi ile aynı seansta yapılabilir.
Bazı hallerde rekonstrüksiyonu geciktirmek için haklı nedenler olabilir. Bazı kadınlar kanser ameliyatının getirdiği ruhsal ve bedensel yüke rekonstrüksiyonun eklenmesini istemeyebilir. Aşırı şişman, yüksek tansiyonu olan veya sigara içenlerde beklemek gerekebilir. Beklenecek dahi olsa, mastektomiden önce rekonstrüksiyon seçeneklerinin konuşulması ameliyat olacak hastayı moral olarak daha iyi bir duruma getirecektir.
Meme rekonstrüksiyonunun kanserin tekrarlaması üzerine bilinen bir etkisi yoktur. Ayrıca, mastektomiden sonra yapılabilecek kemoterapi (ilaç tedavisi) veya radyoterapiyi (ışın tedavisi) de etkilemez.
Rekonstrüksiyonun geciktirilmesi psikolojik yönden daha fazla yük getirecektir. Mastektomiden sonra hemen rekonstrüksiyon yapılmayan hastalarda hem meme dokusunun kaybedilmesinin getireceği eksiklik duygusuna alışmak, daha sonra da rekonstrüksiyondan sonraki yeni memeye alışmak ek ruhsal travmalara neden olur.
Ameliyat
Meme kanseri teşhisi konar konmaz rekonstrüksiyon alternatifleri değerlendirilmelidir. İdeal olanı mastektomiyi yapacak genel cerrah ile rekonstrüksiyonu yapacak plastik cerrahın birlikte tartışarak sizin için en iyi seçeneği belirlemeleridir.
Hastanın genel sağlık durumu, anatomik yapısı, doku özellikleri ve amaçları belirlenecek yöntemin seçimi üzerine etkilidir.
Meme rekonstrüksiyonu estetik amaçlı bir ameliyat olmadığından bir çok sağlık sigortası giderlerin tamamını veya en azından bir kısmını karşılamaktadır.
Meme rekonstrüksiyonu ameliyatı bazen tek seans yerine iki seansta yapılabilir.
Doku Genişletilmesi ve Meme Protezi Kullanılarak Yapılan Rekonstrüksiyonlar
En sık uygulanan meme rekonstrüksiyon seçeneğidir. Bu ameliyat implantlar (meme protezi) kullanılarak yapılır. Protezler, içi silikon jelle dolu, dışında silikon kılıf bulunan maddelerdir. İlk seansta doku genişletici uygulanıp ikinci seansta silikon protez yerleştirilen yöntemler yanında artık günümüzde hem doku genişletip hem de protez yerine geçebilecek meme implantları sayesinde artık tek seansta işlem tamamlanabilmektedir. Dokunun genişletilmesi ameliyattan sonra iki-üç ay sürebilir ve bu süre sonunda yeni yapılan meme gerçek boyutuna ulaşır. Bu süre dokunun genişletilmesi için gereken süredir. Meme ucu ve çevresindeki koyu renkli kısmın (nipple-areola) da lokal anestezi ile gerçekleştirilebilecek başka bir seansta yapılması mümkündür. Bazı hastalarda meme derisi mastektomiden sonra yeterli miktarda kalabilir, bu durumda doku genişletmeye gerek olmaz, daha basit protezlerle, daha kısa zamanda işlem tamamlanır.
Doku Aktarımları İle Yapılan Rekonstrüksiyonlar
Karın veya sırt gibi bölgelerden hazırlanan dokuların meme bölgesine aktarılması ile de rekonstrüksiyon yapmak mümkündür.
Doku aktarımı iki şekilde yapılabilir: Bir türünde aktarılacak olan doku bir ucundan ana beslenme yerine bağlı olarak aktarılır, diğerinde ise deri, yağ ve adale içeren doku serbest olarak aktarılır ve aktarıldığı yerde damarlar yeniden onarılır. Bu ikinci yöntem için plastik cerrahın meme rekonstrüksiyonu için gerekli deneyime ek olarak mikrocerrahiye de hakim olması gerekir.
Doku aktarımı ile yapılan onarımlarda meme protezi kullanılmaz, yeni yapılan meme dolgunluğunu hastanın kendi dokuları sağlar.
Yapılan ameliyatın cinsi ve süresine bağlı olarak hastanın iki-beş gün süreyle hastanede kalması gerekir. Dikişler genellikle ameliyatı takip eden iki hafta içinde alınır. Normal aktivitelere dönülmesi bir ay kadar sürebilir. Sadece protezle yapılan rekonstrüksiyonlarda bu süre daha kısadır.
Ameliyat Sonrası
Yeni yapılan meme dokusu, diğeri ile karşılaştırıldığında tamamen aynı şekil ve özelliklerde olmayabilir. Amaç mümkün olduğunca benzer bir sonuca ulaşmaktır. Fakat bu minimal değişiklikler çevrenizdekiler tarafından değil yalnızca sizin tarafınızdan algılanacaktır.
Meme rekonstrüksiyonu ameliyatı hastaların hem görünümlerinde hem de hayata bakışlarında önemli değişiklikler yaratan bir ameliyattır. Amerika Birleşik Devletleri'nde meme rekonstrüksiyonu geçirmiş hastalarda yapılan bir araştırmaya göre; hastaların %98'i yine aynı sorunla karşılaşsalar yeniden meme rekonstrüksyonu yaptırmak isteyeceklerini belirtmişlerdir.
Diğer Memeye Yapılacak Ameliyatlar
Meme rekonstrüksiyonu ile birlikte karşı memeye de, simetrinin daha iyi sağlanabilmesi için aynı seansta müdahale edilebilir. Yeni yapılan memeyle uyumun sağlanması için diğer meme küçültülebilir, büyütülebilir veya dikleştirilebilir. Meme kanseri ameliyatı olan bazı yüksek riskli hastalarda kanser olmasa da karşı memenin içindeki meme dokuları boşaltılarak meme protezi uygulanabilir. Böylece, ileri dönemde, diğer memede de kanser gelişme riski ortadan kaldırılmış olur.